top of page

Kledingstorm

Kledingstorm (2024)

Als jong meisje vond ik een foto in de lade van mijn oma van moederskant, die in 1907 in Yerseke werd geboren. Daarop stond zij in traditionele dracht. Zeeuwse klederdrachten zijn prachtig, uniek Nederlandse erfgoed. Het maken vereist vaardigheden opgebouwd door jarenlang oefenen. Als jonge antropoloog interviewde ik mijn oma over de dracht, in de verwachting iets nostalgisch of positiefs te horen.

Dat was niet wat ik kreeg. De drachten, zo betoogde ze, waren weliswaar mooi, maar hielden vrouwen en meisjes zwak. Meisjes konden de jongens alleen maar zien rennen en voetballen; zijzelf stonden aan de kant in lagen zware rokken. Ze had gehoopt verpleegster te worden, maar zonder als kind te hebben gesport, miste ze het fysieke uithoudingsvermogen om nachtdiensten in het ziekenhuis te draaien. Ze trouwde en verliet Zeeland.

Onlangs ging ik terug naar Zeeland en heb met hulp van briljante lokale historici veel kunnen leren over de Zuid-Bevelandse klederdracht, vrouwen en sport in de jaren twintig en dertig. De generatie van mijn oma wisselde de dracht in voor burgerkleding. Velen verlieten Zeeland voor een bestaan elders. Net als bij de beeldenstorm maakten kanten kappen, beuken, beukedoeken en rokken razendsnel plaats voor burgerkleding. De typische sieraden van de dracht, oorijzers, bloedkoralen kettingen, mutsenspelden werden verkocht of omgesmolten. Ondanks de toename  van vrouwen in de sport, bleef vrouwenvoetbal in Nederland lang taboe.

Tot mijn verbazing hoorde ik dat Zeeland de bakermat was van het Nederlands vrouwenvoetbalelftal. Als reactie maakte ik meisjesvoetbaloutfits "voetbaldracht” voor Yerseke’s MO15-1 geïnspireerd op de Zuid-Bevelandse dracht. Tegenwoordig hoeven vrouwen en meisjes hun geliefde voor voetbal niet op te geven om Zeeland en zijn rijke culturele erfgoed te vieren.

Voetbaldracht (2024)

Deze korte documentaire laat drie verschillende manieren zien, inclusief de mijne, waarop inwoners van Zeeland en hun nazaten, hun traditionele klederdracht levend proberen te houden. In de jaren twintig van de vorige eeuw droegen de meeste volwassenen en kinderen een van de zestien regionale kostuums. Zeeuwen stonden bekend om hun kanten mutsen, halskettingen van goud en bloedkoraal en gouden oorijzers. Maar er bestond nog maar één foto van mijn oma in dracht. Wat is er met deze kleding en sieraden gebeurd? De film is een intiem portret van hoe Zeeuwse vrouwen en mannen omgaan met familiegeschiedenis, balancerend tussen het behoud van antiek cultureel erfgoed, moderniteit, vrijheid en mode.

Mijn Oma's Kledingstorm

Mijn oma (midden) in dracht.

Mijn oma in burger kleding,

Mijn oma in opleiding.

Mijn oma op bezoek in burger bij haar moeder in dracht.

Mijn oma met mij.

Met dank aan: Football club VV Yerseke, Team MO15-1, Susan Bakx Plasmans, Image bankZeeland, Historical Museum De Bevelanden, Costume Group Mooi Zeeland,Polder house in Westkapelle, Nicky den Breejen, Ea Polman, Sanne Bax and BerberSoup farmer from the Textile Workshop of the Gerrit Rietveld Academy, Annemarie vanFrom the Computer Workshop of the Gerrit Rietveld Academy, Menno SabelPhotography, PZC Zeeland

Lees: Girls VV Yerseke play in 'traditional football costume': 'This is how we give heritage a new meaning'meaning'https://www.pzc.nl/reimerswaal/meiden-vv-yerseke-spelen-in-voetbalklederdracht-zo-geven-we-heritage-a-new-meaning~a919013c/

bottom of page