Pauline Oosterhoff
Kledingstorm
Kledingstorm (2024)
Als jong meisje vond ik een foto in de lade van mijn oma van moederskant, die in 1907 in Yerseke werd geboren. Daarop stond zij in traditionele dracht. Zeeuwse klederdrachten zijn prachtig, uniek Nederlandse erfgoed. Het maken vereist vaardigheden opgebouwd door jarenlang oefenen. Als jonge antropoloog interviewde ik mijn oma over de dracht, in de verwachting iets nostalgisch of positiefs te horen.
Dat was niet wat ik kreeg. De drachten, zo betoogde ze, waren weliswaar mooi, maar hielden vrouwen en meisjes zwak. Meisjes konden de jongens alleen maar zien rennen en voetballen; zijzelf stonden aan de kant in lagen zware rokken. Ze had gehoopt verpleegster te worden, maar zonder als kind te hebben gesport, miste ze het fysieke uithoudingsvermogen om nachtdiensten in het ziekenhuis te draaien. Ze trouwde en verliet Zeeland.
Onlangs ging ik terug naar Zeeland en heb met hulp van briljante lokale historici veel kunnen leren over de Zuid-Bevelandse klederdracht, vrouwen en sport in de jaren twintig en dertig. De generatie van mijn oma wisselde de dracht in voor burgerkleding. Velen verlieten Zeeland voor een bestaan elders. Net als bij de beeldenstorm maakten kanten kappen, beuken, beukedoeken en rokken razendsnel plaats voor burgerkleding. De typische sieraden van de dracht, oorijzers, bloedkoralen kettingen, mutsenspelden werden verkocht of omgesmolten. Ondanks de toename van vrouwen in de sport, bleef vrouwenvoetbal in Nederland lang taboe.
Tot mijn verbazing hoorde ik dat Zeeland de bakermat was van het Nederlands vrouwenvoetbalelftal. Als reactie maakte ik meisjesvoetbaloutfits "voetbaldracht” voor Yerseke’s MO15-1 geïnspireerd op de Zuid-Bevelandse dracht. Tegenwoordig hoeven vrouwen en meisjes hun geliefde voor voetbal niet op te geven om Zeeland en zijn rijke culturele erfgoed te vieren.
Met dank aan:
Voetbalvereniging VV Yerseke, Team MO15-1, Susan Bakx Plasmans, Beeldbank
Zeeland, Historisch Museum De Bevelanden, Klederdrachtgroep Mooi Zeeland,
Polderhuis in Westkapelle, Nicky den Breejen, Ea Polman, Sanne Bax en Berber
Soepboer van de Textielwerkplaats van de Gerrit Rietveld Academie, Annemarie van
Zelst van de Computerwerkplaats van de Gerrit Rietveld Academie, Menno Sabel
Fotografie, PZC Zeeland
Lees: Meiden VV Yerseke spelen in ‘voetbalklederdracht': ‘Zo geven we erfgoed een nieuwe
betekenis’
https://www.pzc.nl/reimerswaal/meiden-vv-yerseke-spelen-in-voetbalklederdracht-zo-geven-
we-erfgoed-een-nieuwe-betekenis~a919013c/
Mijn Oma's Kledingstorm
Mijn oma (midden) in dracht.
Mijn oma in burger kleding,
Mijn oma in opleiding.
Mijn oma op bezoek in burger bij haar moeder in dracht.
Mijn oma met mij.